News of Kazakhstan Science
Новости науки Казахстана
научно – технический журнал (ISSN 1560-5655)
МРНТИ 68.05.45 №4 (2016г.)
И.В.Лобанова, Ж.Ж.Ташпулатов, Л.И.Зайнитдинова, С.И.Куканова, А.М.Исматов
Аннотация. Работа посвящена проблеме поиска возможных путей решения экологических проблем в условиях возрастающего антропогенного воздействия на окружающую среду. Проведенный микробиологический и химические анализы образцов почвы, отобранных из зоны Приаралья выявил их низкую биогенность, которая обусловлена как типом почвы, так и степенью засоления и присутствием остаточных концентраций пестицидов. Результаты исследования показали, что микробоценоз изученных почв обладает достаточно устойчивым свойством, при этом организующую роль в нем выполняют бактерии родов Bacillus и Pseudomonas. Выявлено, что вновь выделенные штаммы Bacillus sp. и Pseudomonas sp. обладают значительной устойчивостью к исследованным пестицидам (хлорпирифос+циперметрин), что предполагает у них наличие потенциала деструкции ксенобиотиков. Эксперименты подтвердили, что микробоценоз почв обладает достаточно устойчивым свойством, в основе которого лежит принцип существования видовых популяций. Таким образом, интродукция активных микроорганизмов-деструкторов может оказать влияние на снижение уровня концентрации пестицидов в почве и повышение ее естественного плодородия. Ключевые слова: экология Приаралья, микробоценоз почв, микроорганизмы-деструкторы, хлорпирифос, циперметрин, биодеструкция
________________________
Лобанова И.В., Ташпулатов Ж.Ж., Зайнитдинова Л.И., Куканова С.И., Исматов А.М. ПЕСТИЦИДТЕРДІҢ ҚАЛДЫҚ КОНЦЕНТРАЦИЯСЫНЫҢ МИКРООРГАНИЗМДЕРГЕ ӘСЕРІ
Аңдатпа. Жұмыс қоршаған ортаға әсер ететін үдемелі антропогендік әсер жағдайындағы экологиялық мәселелерді шешу жолдарын іздестіруге арналған. Арал өңірінен алынған топырақ үлгілеріне жүргізілген микробиологиялық және химиялық талдаулар жер сортаңдығының түрі мен дәрежесін және пестицидтер шоғырланған қалдықтарының бар екенін көрсететін биогенділіктің төмендігін анықтады. Зерттеулер нәтижесі тексерілген топырақ микробиоценозының айтарлықтай төзімді қасиеті бар екенін, оларда ұйымдастырушы рөлін Bacillus және Pseudomonas текті бактерияларының атқаратынын көрсетті. Қайта ерекшеленген Bacillus sp. және Pseudomonas sp. штаммдарының, ксенобиотиктер құрылымы бұзыла бастаған, зерттелген пестицидтерге (хлорпирифос+циперметрин) тұрақты екені анықталды. Сараптамалар негізінде түр-тұқым популяциясының тіршілік ету қағидасы бар топырақ микробиоценозының тұрақты қасиеті бар екенін дәлелдеді. Осылайша, белсенді микроорганизмдер-деструкторларды жерсіндіру топырақтағы пестицидтердің шоғырлану деңгейін төмендетуге және оның табиғи құнарлануына әсер етеді. Түйінді сөздер: Арал өңірінің экологиясы, топырақ микробиоценозы, микроорганизмдер-деструкторлар, хлорпирифос, циперметрин, биодеструкция.
________________________
Abstract. The work is devoted to the search of possible solutions of environmental problems in conditions of increasing anthropogenic impact on the environment. The carried out microbiological and chemical analyzes of soil sample, taken from the area adjacent to Aral revealed their low biogenic, which is caused by a type of soil, as well as the salinity degree and the presence of residual pesticide concentrations. The results showed that microbiocenosis of studied soil has sufficiently resistant property, while its organizational role is operated by bacteria of the genera Bacillus and Pseudomonas. It was find out that newly isolated strains of Bacillus sp. and Pseudomonas sp. have sufficient resistance to the studied pesticides (chlorpyrifos + cypermethrin), their potential of xenobiotic degradation. Experiments have confirmed that microbiocenosis has enough resistant property, wherein the principle of existence of species population. Thus, the introduction of active microorganisms-destructors may have an impact on reduction of level of pesticides in soil and increase its natural fertility. Keywords: Aral region ecology, soil microbiota, microorganisms-destructors, chlorpyrifos, cypermethrin, biodegradation.