News of Kazakhstan Science
Новости науки Казахстана
научно – технический журнал (ISSN 1560-5655)
МРНТИ 31.23.33 №4 (2015 г.)
1,3,4,5Казахский гуманитарно-юридический инновационный университет 2,6Государственный медицинский университет, г. Семей, Казахстан (опечатка в файле для скачивания. Правильно читать - г. Семей; Жетписбаев Б.А. - доктор медецинских наук, профессор) приносим свои извинения)
Жарыкбасова К.С1., Жетписбаев Б.А2., Кыдырмолдина А.Ш.3, Тазабаева К.А.4, Малик М.М.5, Оразалина А.С.6
Аннотация. Статья посвящена исследованию воздействия малой дозы гамма-излучения и эмоционального стресса в отдаленном периоде на перекисное окисление липидов в селезенке крыс.Эти исследования важны для более глубокого понимания процессов метаболизма, происходящего на уровне ткани, клетки и субклеточных структур после гамма-облучения организма, для определения степени повреждения и восстановления клеток как радиочувствительных, так и радиорезистентных тканей. Кроме того, исследования на клеточном уровне позволяют установить наиболее общие закономерности радиобиологического эффекта. В селезенке эмоциональный стресс в неотдаленном периоде после воздействия малой дозы гамма-излучения в ранней и поздней стадии адаптационного синдрома снижает уровни диеновых конъюгатов (ДК) и малонового диальдегида (МДА). В позднем периоде в селезенке после действия малой дозы гамма-излучения эмоциональный стресс вызывает снижение уровня активированных ДК и повышение уровня активированного МДА на ранней стадии общего адаптационного синдрома, в последующей стадии стресс-реакции отмечается нормализация их содержания. Ключевые слова: селезенка, перекисное окисление липидов, метаболизм, гамма-облучение, эмоциональный стресс
____________________________
Жарыкбасова К.С., Жетписбаев Б.А., Кыдырмолдина А.Ш., Тазабаева К.А., Малик М.М., Оразалина А.С. ГАММА-СӘУЛЕЛЕНУДІҢ АЗ ДОЗАСЫНЫҢ ЖӘНЕ ЭМОЦИОНАЛЬДЫ СТРЕССТІҢ КӨК БАУЫРДАҒЫ ЛИПИДТЕРДІҢ АСҚЫН ТОТЫҒУЫНА АЛЫСТАТЫЛҒАН ӘСЕРІ
Түйіндеме. Аталмыш зерттеудің мақсаты гамма-сәулеленудің төмен дозасының ұзақ мерзімдік әсерінен кейін эмоциялық стрестің көкбауырдағы липидтердің асқын тотығуына ықпалын зерттеу болып табылған. Көкбауырда эмоциялық стресс гамма-сәулеленудің төмен дозасы әсерінің қысқа мерзімдік кезеңінде бейімделушілік синдромның ерте және кеш сатыларында диен конъюгаттары (ДК) мен малон диальдегиді (МДА) деңгейлерінің төмендеуіне әкелген. Гамма-сәулеленудің төмен дозасының ұзақ мерзімдік кезеңінде эмоциялық стресс көкбауырда жалпы бейімделушілік синдромның ерте сатыларында белсенді ДК деңгейінің төмендеуін және МДА мөлшерінің жоғарылауын тудырған, ал келесі стресс-реакция сатыларында ДК мен МДА мөлшерінің қалпына келуі байқалған. Түйінді сөздер: көкбауыр, липидтердің асқын тотығуы, төмен доза, гамма-сәулелену, эмоциялық стресс
___________________________
Zharykbasova K.S., Zhetpisbayev B.A., Kydyrmoldina A. Sh., Tazabayeva K.A., Malik M.M., Orazalina A.S. REMOTE EFFECTS OF SMALL DOSES OF GAMMA RADIATION AND EMOTIONAL STRESS ON THE LIPID PEROXIDATION IN THE SPLEEN
Abstract. The article investigates the influence of small dose of gamma radiation and emotional stress in the remote period on the lipid peroxidation in rat’s spleen. These studies are important for better understanding of metabolic processes, which is going on the level of tissues, cells and subcellular structures after gamma-radiation of the body in order to determine and the level of damage and recovery of cells of radiosensitive and radioresistant tissues. In addition, the studies on cellular level allow to establish the most general regularities of radiobiological effect. The emotional stress in spleen in a close period after the influence of small doze of gamma radiation in early and late stages of adaptation syndrome reduces the levels of diene conjugations (DC) and malonic dialdehyde. In the late period in spleen after the influence of small doze of gamma radiation, the emotional stress causes the decrease of level of activated DC and increase the level of activated MDA on the early level of general adaptation syndrome, in the following stage of stress-reaction it is marked the normalization of their contents. Key words: spleen, lipid peroxidation, metabolism, gamma radiation, emotional stress.