News of Kazakhstan Science
Новости науки Казахстана
научно – технический журнал (ISSN 1560-5655)
МРНТИ 34.27.17 №3 (2015г.)
Рсалиев А.С., Амирханова Н.Т., Пахратдинова Ж.У., Ыскакова Г.Ш.
Аннотация. В последние годы в рисосеющих регионах Казахстана стала распространяться самая опасная и вредоносная болезнь риса – пирикуляриоз. Патоген поражает все надземные органы растения, что приводит к потере урожая на 30-60%, а в годы эпифитотий – на 80-100%. В данной статье показаны результаты изучения морфолого-культуральных свойств возбудителя Pyricularia oryzae. Отмечено, что состав питательной среды оказывал влияние на морфотип колонии гриба, скорость роста и интенсивность спорообразования. Установлено, что оптимальной средой для культивирования пирикуляриоза риса являются картофельно-декстрозный и овсяной агар. По морфолого-культуральным свойствам в казахстанской популяции P.oryzae преобладают колонии типа «А» и «Б». Ключевые слова: рис, пирикуляриоз, морфотип, питательная среда, скорость роста, спороношение
_____________________
Рсалиев А.С., Амирханова Н.Т., Пахратдинова Ж.У., Ыскакова Г.Ш. АГАРЛЫ ҚОРЕКТІК ОРТАЛАРАДА PYRICULARIA ORYZAE САҢЫРАУҚҰЛАҒЫНЫҢ МОРФОЛОГИЯЛЫҚ-КУЛЬТУРАЛЫҚ ӨСУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ
Түйіндеме. Соңғы уақыттары Қазақстанда пирикуляриоз күріш өсіретін аймақтарда кеңінен таралған, аса қауіпті және зиянды ауру болып табылады. Патоген өсімдіктің вегетативті мүшелерін толық зақымдайды, соның салдарынан өнім шығыны 30-60%, ал эпифитотия болған жылдары – 80-100% дейін төмендейді. Мақалада Pyricularia oryzae қоздырғышының морфологиялық және культуралық қасиеттерін зерттеу нәтижелері көрсетілген. Саңырауқұлақ колонияларының морфологиялық типіне, өсу жылдамдығына және споралану қарқынына коректік ортаның әсер ететіні анықталған. Күріш пирикуляриозын өсіру үшін картопты-декстрозды және сұлы агарлары ең қолайлы қоректік орта болып саналады. Қазақстанның P.oryzae популяциясында морфологиялық және культуралық қасиеттері бойынша «А» және «Б» типті колониялар басымдылық танытады. Түйінді сөздер: күріш, пирикуляриоз, морфотип, қоректік орта, өсу жылдамдығы, споралану
_______________________
Rsaliyev A.S.,.Amirkhanova N.T, Pakhratdinova Zh.U., Yskakova G.Sh. THE MORPHOLOGICAL AND CULTURAL CHARACTERISTICS OF GROWTH OF PYRICULARIA ORYZAE FUNGI ON AGAR NUTRIEN MEDIA
Abstract. Last years, in rice sowing regions of Kazakhstan it is started to spread the most dangerous and harmful disease of rice – pyriculariaoryzae. The pathogen attacks all the overground plant organs, which leads to the loss of yield by 30-60%, and in the years of epiphytotics – 80-100%. This article shows the result of study of morphological and cultural properties of the pathogen pyriculariaoryzae. It is noted that the composition of the nutrient medium influenced the colony morphotype of fungus, growth rate and intensity of sporulation. It is found that the optimal medium for the cultivation of pyriculariaoryzae are potato dextrose and oatmeal agar. According to the morphological and cultural properties in the Kazakhstan population it is dominated the colony of “A” and “B” type. Key words: rice, pyriculariaoryzae, morphotype, nutrient medium, growth rate, sporulation.