МРНТИ 67.15.47                                                                                                 №1 (2016 г.)

Скачать

Аннотация. Статья посвящена исследованию возможности получения качественной лицевой стеновой керамики на основе местного лессовидного суглинка Чаганского месторождения. С целью обеспечения формирования новых минералов упрочняющих структуру керамического черепка в качестве добавки использовали тонкомолотую бентонитовую глину Погодаевского месторождения Западно-Казахстанской области РК. В результате исследования установлено, что глина Погодаевского месторождения по огнеупорным свойствам относится к легкоплавким. Анализ термообработанных образцов показал, что принятые технологические решения способствовали тонкому измельчению минералов кальцита, что привело к плавлению их при обжиге в структуре черепка при пониженной температуре обжиге. Введение тонкомолотой бентонитовой глины в качестве добавки способствовало образованию новых минералов типа альбита, анортита, упрочняющих структуру керамического черепка. Таким образом, установлено оптимальное соотношение кристаллических и стеклофаз в керамическом черепке, улучшающих морозостойкость образцов, прочностные показатели, эксплуатационные характеристики.
Ключевые слова: структурообразование, бентониты, лессовидный суглинок, усадка, кристаллическая фаза.

_____________________

Монтаев С.А., Адилова Н.Б., Жарылгапов С.М., Мамешов Р.Т., Тауышев О.У., Жекеев С.О.  
Қазақстанның бентониттерімен модификацияланған сапасыз саздар негізінде қабырға керамикасын алу технологиясы

Түйіндеме. Мақалада Шаған кен орнының жергілікті лестәріздес саздағы негізінде сапалы беттік қабырға керамикасын алу мүмкіндігі зерттеулері келтірілген. Керамикалық қыш денесінің құрылымын беріктендіретін жаңа минералдар қалыптасуын қамтамасыз ету мақсатында қоспа ретінде ҚР-ның Батыс Қазақстан облысының Погадаевский кен орнының майда ұнтақталған бентонитті сазы пайдаланылды. Зерттеулер көрсеткендей Погодаевский кен орнының сазы отқа төзімділік жағынан оңай балқитын сазға жатады. Термиялық өңделген сынамалардың анализі қабылданған технологиялық шешімдердің кальцит минералдарының майда ұнтақталуы керамикалық дене құрылымында оңай балқуын қаматамасыз етіп, оның төмендетілген температурада күйдірілуіне септігін тигізгенін көрсетті. Қоспа ретінде қосылған майда ұнтақталған бентонит керамикалық дене құрылымының беріктігін арттыратын альбит, анортит тектес жаңа минералдардың түзіліун қамтамасыз етті.  Құрылымдағы шыны фаза мен кристаллдық фазаның дайын өнімнің аязға төзімділігі мен беріктік қасиеттерін арттыратындай оңтайлы мөлшері анықталды.
Түйінді сөздер: құрылымтүзілу, бентониттер, лесстәріздес  саздақ, шөгу, кристаллдық фаза.

____________________

Montaev S.A., Adilova N.B., Zharylgapov S.M., Mameshov R.T., Tauyshev O.U., Zhekeev S.O.  
Technology of producing wall ceramic based on substandard clay, modified bentonites of Kazakhstan

Abstract. The article investigates the opportunities of obtaining high quality front wall ceramics on the basis of local loess loam from Chagan deposits. In order to provide the formation of new minerals strengthening the structure of ceramic crock, it was used the mill ground bentonite clay from Pogodaev deposits of West Kazakhstan region. The study established that the clay from Pogodaev deposits belongs to easily melting, according to the fireproof properties. The analysis of the heat treated samples showed that the adopted technological solutions contributed to the finely ground calcite minerals, leading them for melting during the firing in the structure of crock at the low temperature firing. The introduction of mill ground bentonite clay as the additive, promoted to appearance of new types of minerals, such as a albite, anorthite, strengthening the structure of ceramic crock. Thus, it was found the optimum ratio crystal and glass phase in the ceramic crock, improving the frost resistance, strength indicators, performance characteristics of samples.
Keywords: formation of structure, bentonite, loess loam, shrinkage, crystal line phase.