МРНТИ 68,35,03                                                                          №4 (2015 г.)

Скачать
 

Жамбакин К.Ж., Касенова Н.К., Шамекова М.Х., Волков Д.В.

В обзорной статье обсуждаются преимущества выращивания генетически модифицированных сортов, а также возможные экологические и агротехнические последствия от их выращивания. При возделывании генетически модифицированных культур (ГМО) должны оцениваться возможные экологические и агротехнические риски. Предполагается, что выращивание генетически модифицированных растений может привести к снижению и изменению биоразнообразия дикой флоры и фауны, а так же снижение биоразнообразия среди культурных сортов, изменения нецелевых признаков и свойств модифицированных сортов, появления суперсорняков. В статье анализируются исследования, в которых проводилась оценка возможных рисков на примере полевых экспериментов с генетически модифицированными сортами в различных странах. Эти аспекты рассматриваются в отношении наиболее распространенных генетически модифицированных сортов — рапса, сои, кукурузы, хлопка и картофеля. Анализ литературы доказывает необходимость проведения научных исследований возможного переноса трансгенов, с учетом местных почвенно-климатических и агротехнических условий при возделывании генетически модифицированных сортов в Казахстане.
Ключевые слова: трансгенное растение, перенос генов, экологические риски, генетически модифицированный.

___________________________

Жамбакин К.Ж., Касенова Н.К., Шамекова М.Х., Волков Д.В.
ГЕНЕТИКАЛЫК МОДИФИКАЦИЯЛАҒАН СОРТТАРДАН ТРАНСГЕНДЕРДІҢ ТАРАЛУЫ

Қолжазбада генетикалық модификацияланған сорттардыц eric алқабына егу кезіндегі экологиялық және агрономиялық қиындыктары талқыланады. Генетикалық модификацияланған дақылдардың өcipy жағдайында экологиялык және агрономиялық қатeлiктeрi ecкeрiлyi керек. Генетикалық модификацияланған еамдшт ( ГМО) егу аркылы биоалyан түрлi флоралар мен фауналардыц өзгеруінің төмeндeyi, сонымен қатар биоалyан түрлi дақылдардың сорттарыныц түciмiнiң темендеуі сорттардың сипаттамалары мен қасиеттерінің өзгeрici , суперарамшөптер пайда болуы мүмкiн. Қолжазбада генетикалық модификацияланған сорттарды әртүрлi елдерде егіс алқабындағы зерттеулер кезіндегі қатерлер болуы жайлы айтылған. Бұл аcпeктiлeр картоптың, рапстың, сояның және жүгeрiнiң көп таралған сорттарында қаралады. Зерттеулер нәтижeci көрсеткендей генетикалық модификацияланған гентасмалдаушы өciмдiктeрдi Қазақстанның жeргiлiктi- агротехникалық жағдайларда өciрyгe болады.
Түйінді сөздер: транcгeндiк өciмдiк, ген тасмалдаушы, экологиялық қатер, генетикалық модификацияланған.

_________________________

Zhambakin K.Zh., Kasenova N.K., Shamekova M.Kh., Volkov D.V.
DISSEMINATION OF TRANSGENES FROM GENETICALLY MODIFIED GRADES

Abstract. The review article discusses the advantages of growing of genetically modified grades, as well as the possible ecological and agrotechnical consequences of their cultivation. The ecological and agrotechnical risks must be assessed at the cultivation of genetically modified cultures. The cultivation of genetically modified (GMO) plants is proposed  can lead to reduction and change of biodiversity of wild flora and fauna, as well as to reduction of biodiversity among the culture grades, change untargeted characteristics and properties of modified varieties the appearance of superweeds. The article analyzes the studies, including the assessment of risks on the example of field experiments with genetically modified grades in different countries. These aspects are discussed in relation to the most common genetically modified grades – canola, soybean, corn, cotton and potato. The analysis of literature proves the need of research about  possible transfer of transgenes, taking in account the local soil and climatic and agrotechnical conditions in the cultivation of genetically modified grades in Kazakhstan.
Key words: transgenetic plant, transfer of genes, ecological risks, genetically modified.