МРНТИ 64.29.15, 31.15.31                                                                                   №3 (2016г.)

Скачать

Дюсенбиева К.Ж., Таусарова Б.Р., Кричевский Г.Е., Кутжанова  А.Ж.

Аннотация.  В работе рассматривается разработка золь-гель композиции на основе водно-спиртового раствора тетраэтоксисилана с добавлением ацетата цинка или меди для  антимикробной отделки  хлопчатобумажной ткани. Преимуществом применения новой композиции является, доступность используемых препаратов, а также простота технологического процесса для изготовления широкого ассортимента конкурентоспособных, экологически чистых, биоустойчивых целлюлозных текстильных материалов различного переплетения и различной поверхностной плотности.  Разработанный эффективный композиционный состав  для биоцидной отделки хлопчатобумажной ткани сравнительно недорог, экологически безопасен, устойчив к мокрым обработкам. В результате исследования установлено, что аппретированная хлопчатобумажная ткань имеет улучшенные антимикробные свойства, не разрушается микроорганизмами в условиях  эксплуатации. С помощью электронно-сканирующего микроскопа был обследован  элементный состав  и морфология пленкообразующих   растворов.
Ключевые слова: антимикробная активность, золь-гель процесс, тетраэтоксисилан, нанопокрытия, модификация, текстильные материалы

__________________________

Дюсенбиева К.Ж., Таусарова Б.Р., Кричевский Г.Е., Кутжанова  А.Ж.
ЦЕЛЛЮЛОЗАЛЫҚ ТОҚЫМА МАТЕРИАЛДАРЫНА АНТИСЕПТИКАЛЫҚ ҚАСИЕТ БЕРУ ӘДІСІН ЖОБАЛАУ

Түйіндеме. Жобада золь-гель композициялар негізіндегі тетраэтоксисиланның  сулы-спирттік ерітіндісінде  ацетатты  мырыш немесе мыс қоспасымен  мақта-маталарын  микробқа қарсы өңдеу қарастырылады. Жаңа композицияның  артықшылығы — қолданылатын препараттардың қолжетімділігі, бәсекеге қабілетті кең ассортиментті технологиялық процестің қарапайымдылығы, экологиялық таза биотұрақты целлюлозалық   тоқыма материалдардың әртүрлі өрімді және әртүрлі беттік тығыздығы. Мақта — маталарын  биоцидтік өңдеуге жобаланған тиімді композициялық құрам салыстырмалы түрде қолжетімді, экологиялық қауіпсіз, дымқыл өңдеулерге төзімді болып табылады. Зерттеу нәтижесінде аппреттелген мақта-мата  құрамы жақсартылған микробқа қарсы қасиеттері анықталды, тасымалдау жағдайында микроорганизмдерге төзімді. Электрондық- микроскоптың көмегімен  қабық түзетін ерітінді морфологиясы және элементтік құрамы жүргізілді.
Түйінді сөздер: антимикробтық белсенділік, золь гель әдісі, тетроэтоксисилан, наноқабат, модификация

_________________________

Dyussenbiyeva К. Zh., Taussarova B. R., Krichevsky G. E., Kutzhanova A. Zh.
DEVELOPMENT METHOD OF ACHIEVING ANTISEPTIC PROPERTIES OF TEXTILE MATERIALS

Abstract. We consider the development of sol-gel composition on the basis of water-alcohol solution of tetraethoxysilane with the addition of acetate of copper or zinc for the antimicrobial finishing of cotton fabric. The advantage of use of new composition is the availability of used drugs, also the simplicity of the technological process for production of wide range of competitive, environmentally clean, bio-persistence, cellulose textile materials of different weave and different surface density. The developed effective composite structure for biocidal finishing of cotton fabric is relatively inexpensive, environmentally safe, resistant to water treatments. The study found that dressed cotton fabric has improved antimicrobial properties, cannot be destroyed by micro organisms in the conditions of exploitation. The elemental composition and morphology of film-forming solutions was produced with the help of electron-scanning microscope.
Key words: antimicrobial activity, sol-gel process, tetraethoxysilane, nanocoating, modification, textiles.