МРНТИ 52.01.77                                                                                                                                №2 (2016 г.)

Скачать

Аннотация. Исследованы актуальные задачи обеспечения безопасности работ и профилактики производственного травматизма, которые являются одной из важных проблем при подземной разработке полезных ископаемых. Рассмотрены вопросы выбора оптимальной системы разработки месторождений твердых полезных ископаемых. Указаны отрицательные моменты при проектировании рудников имеющие место в проектных организациях и ВУЗах, которые дают —  низкую объективность выбора системы разработки, основываясь только на технико-экономических показателях и сохраняющих большие сроки  выполнения расчетов по выбору применяемой системы разработки. Предложена удобная и относительно простая программа, обеспечивающая возможность быстрого и правильного выбора варианта оптимальной системы разработки. Доказана объективность применения программы выбора системы разработки по комбинированным критериям оптимальности (по технико-экономическим показателям с учетом минимизации уровня травматизма).
Ключевые слова: проектирование рудников, система разработки подземных месторождений, подземная разработка, производственный травматизм, программирование подземных работ, полезные ископаемые.

__________________________

Қадырбергенов Ж.К.
ЖЕР АСТЫ РУДНИКТЕРІӘ МЕН ШАХТАЛАРЫ ҮШІН ОҢТАЙЛЫЛЫҚ КРИТЕРИЛЕРІН ҚҰРАМДАСТЫРА ПАЙДАЛАНУ АРҚЫЛЫ ЖАСАУ ЖҮЙЕСІН ТАҢДАУДЫ ОҢТАЙЛАНДЫРУ

Түйіндеме. Пайдалы кеніштерді жерасты өңдеу кезінде, маңызды проблемалардың бірі алдын алу болып табылатын жұмыстардың қауіпсіздігін міндеттер қамтамасыз ету және өндірістік жарақаттанушылықты өзекті зерттелген. Жер асты игеру кезінде қатты пайдалы кеніштерді әзірлеуінде оңтайлы қазу жүйесін мәселелерін таңдау. Кеніштерді жобалау кезінде және ЖОО ұйымдарында теріс тұстары, яғни — техникалық-экономикалық көрсеткіштер бойынша қазу жүйесін таңдауда объективтілігі әзірлеу төмен, сондай-ақ қолданылатын жүйесін әзірлеуге арналған мерзімдер және есеп айырысу орындауға көп уақыт кететіні көрсетілген. Қазу жүйесін әзірлеуде қамтамасыз тез және дұрыс нұсқаларды таңдау ететін мүмкідігі, ыңғайлы және салыстырмалы түрде қарапайым бағдарламаны ұсынады. Оңтайлық  критерийлер  аралас бойнша (техникалық-экономикалық көрсеткіштерді ескере отырып, жарақаттану деңгейі төмен) қазу жүйесін таңдау әзірлеуде объективтілігі бағдарламасын қолдану дәлелденген.
Түйінді сөздер: кеніштерді жобалау, қазу жүйесі, жерасты игеру, өндірістік жарақаттану, жарақат жиілігі және ауырлығы, бағдарламалау, пайдалы қазбалар.

____________________________

Kadyrbergenov Zh.K.  
OPTIMIZATION OF CHOICE OF DEVELOPMENT SYSTEM WITH COMBINED USE OF OPTIMALITY CRITERIA

Abstract. It was studied the urgent tasks to ensure safety of works and prevention of industrial injuries, which are one of the main problems at the underground mining. It was reviewed the questions of choice of optimal system of development of deposits of solid commercial minerals. It is shown the the negative moments during the design of minery, which are located in project organizations and institutions of higher education, which are giving the low objectivity of system design, based only on technical and economical indicators and saving big periods of performance of calculations by choosing the applied system of development. It is provided convenient and simple program of quick and right choice of variant of optimal system of development. It is proved the objectivity of program appliance of choice of development system by combined criteria of optimality (by technical and economic indicators with a view to minimize the injury level).
Key words: projecting of mines, development system, underground development, industrial injury, programming of underground works, minerals.