МРНТИ 06.71.03                                                                                      №4 (2019г.)

Алдунгарова А.К., Тулебекова А.С., Баймаканов   Н.

Экологиялық тұрғыдан қауіпсіз құрылыс индустриясы үшін табиғи экожүйелерге антропогендік қысымды азайтатын жаңа технологиялар мен құрылыс материалдарын қолдану қажет. Су объектілерін зиянды химиялық заттардан қорғау үшін арнайы шаралар қабылдау және экологиялық қауіпсіз жерасты қорғаныс құрылымдарын ұйымдастыру қажет. Гидротехникалық құрылыстардың құрылысы әрқашан табиғи экологиялық теңгерімнен белгілі бір ауытқуларды тудырады. Қазіргі табиғи жағдай барлық нормативтік құжаттардың талаптары мұқият сақталған күннің өзінде де бұзылуы мүмкін. Мақалада топырық негізінің бұзылуының тік және көлденең жағдайындағы шегенленген және шегенленбеген топырақ бөгеттерінің тұрақтылығы зерттелген. Зерттеу нәтижелері шегеннің жалпы тұрақтылығына әсер ету деңгейі,
сонымен қатар, орналасу аймағына байланысты топырақтың ерекшеліктерін көрсетті. Болжалды әдіс қолданыстағы бөгеттердің экологиялық қауіпсіздігін арттырады.
Түйінді сөздер: Қауіпсіздік, бөгеттер, тұрақтылық, дамбаның тұрақтылығы, жер асты қорғау конструкциялары