Скачать 

Т.Н. Мендебаев, Н.Ж. Смашов

В статье изложена суть метода разработки месторождений подземных вод принудительным самоизливом. Главные условия самоизлива – образование системы сообщающихся скважин, вскрытых на  месторождении, где нисходящая скважина проводится большим диаметром и под большим углом наклона к горизонтали, чем связанная с ней восходящая скважина. Описана конструкция  скважинного струйного аппарата, используемого для создания эффекта инжекции воды из водоносных пластов. Выполнены расчеты по определению ее конструктивных параметров. Область применения метода – осушение шахт и карьеров, водообеспечение промышленности, сельского хозяйства и т.д. на без затратной основе.
Ключевые слова: подземные воды, самоизлив, водная скважина, конструкция скважины, водообеспечение, осушение шахт, осушение карьеров, орошение

____________________________________

Мендебаев Т.Н., Смашов Н.Ж. 
МӘЖБҮРЛЕП ӨЗДІГІНЕН АҒАТЫН ЖЕРАСТЫ СУ КӨЗДЕРІН ИГЕРУ ӘДІСІ МЕН ҚҰРАЛДАРЫ

Мақалада жерасты су көздерін мәжбүрлеп өздігінен ағуды әзірлеу  әдісінің мәні  баяндалады. Өздігінен ағудың басты шарты –,  жер қойнауына бағытталған ұңғының, жер бетіне қарай жүргізілетін ұңғыдан ішкі белсызығының және көлбеу бұрышының үлкен болатын, су көзінде анықталған, өзара байланыстағы ұңғылар жүйесінің түзілуі. Жерасты су қабаттарынан суды соруды күшейтетін ұңғыға орналастырылған ағысты тетіктердің құрылымы сипатталған. Оның бөлшектерінің мөлшерін анықтайтын есептеулер орындалған. Әдістің қолдану аумағы – шахталар және карьерлерді құрғату, өндіріс, ауылшаруашылығы салаларына шығынсыз негізде алынатын суды жеткізу.
Түйінді сөздер:     жер асты сулары, ұңғыма, өздігінен ағу

 ___________________________________

Mendebayev T.N., Smashov N.J. 
METHOD AND MEANS OF FORCED SPOUTING USED TO DEVELOP UNDERGROUND WATERS DEPOSITS

The article sets forth the essence of the method of forced spouting used to develop underground waters deposits. The main condition of spouting is formation of communicate wells, which are tapped on the deposit, where the descending well has a larger diameter and is place at a higher angle to the horizontal, while the associated ascending well has a smaller diameter and is placed at a lower angle to the horizontal. The article describes the design of the down-hole jet apparatus used to create the effect of water injection from aquifers. The parameters of the apparatus were determined by the authors of the article. The method is used for drainage of mines and quarries, industrial water-supplying, agriculture etc. on a no cost basis.
Key words: underground water, spouting, water well, well construction, water supply, drainage pits, irrigation